ตกขาวเป็นของเหลวที่มาจากช่องคลอดตามธรรมชาติ เป็นกลไกการป้องกันตัวของร่างกายในการขับถ่ายเซลล์ผิวหนังตาย แบคทีเรีย และสารคัดหลั่งส่วนเกินออกจากช่องคลอด ทำให้ช่องคลอดสะอาดและปราศจากเชื้อโรค ปกติแล้วการตกขาวจึงไม่ใช่เรื่องน่ากังวล แต่ถ้าตกขาวเป็นน้ำใส ๆ เยอะมาก เป็นสิ่งที่ผิดปกติหรือไม่ต้องมาหาคำตอบกัน อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงของตกขาว ไม่ว่าจะเป็นสี กลิ่น ปริมาณ หรือความถี่ อาจเป็นอาการเตือนว่าร่างกายกำลังเผชิญหน้ากับปัญหาสุขภาพ เช่น การติดเชื้อรา การติดเชื้อแบคทีเรียทางเพศสัมพันธ์ หรือแม้กระทั่งมะเร็งปากมดลูกในระยะแรก
ดังนั้นหากพบความผิดปกติใด ๆ ของตกขาว ควรรีบพบแพทย์ตรวจวินิจฉัยและรักษาโดยเร็ว เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงตามมา นอกจากนี้การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกทุกปีหลังอายุ 30 ปีขึ้นไป ก็ช่วยเพิ่มโอกาสหายจากโรคได้
ตกขาวแบบไหนถือเป็นสิ่งปกติและแบบไหนเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพ?
สีของตกขาวสามารถบ่งบอกอาการอะไรได้บ้าง?
การสังเกตลักษณะตกขาวที่แตกต่างกันและอาการที่เกิดขึ้นร่วมกับภาวะตกขาวที่ผิดปกติอาจเป็นสิ่งที่ช่วยในการระบุสาเหตุของปัญหาสุขภาพในระดับเบื้องต้นได้ เรามาดูกันว่าภาวะตกขาวแบบไหนถือเป็นปกติและสิ่งใดควรสังเกต
- ตกขาวเป็นน้ำใส ๆ เยอะมาก หรือเป็นเมือกใส อาการนี้เป็นสิ่งที่สาว ๆ ทุกคนอาจพบได้ โดยเฉพาะในช่วงที่มีปริมาณตกขาวมากกว่าปกติ มักเกิดขึ้นในช่วงกึ่งกลางระหว่างรอบเดือน ตกขาวจะมีปริมาณมากและเป็นเหลวใส ไม่มีสี ไม่คัน และไม่มีกลิ่น อาการนี้ถือว่าเป็นปกติและจะหายไปเอง แต่หากเป็นน้ำที่ไหลออกมาเป็นฟอง มีอาการคัน อาจเกิดจากช่องคลอดอักเสบหรือติดเชื้อแบคทีเรีย
- ตกขาวสีเทาหรือขาวขุ่น อาจเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียทำให้ตกขาวมีปริมาณมากขึ้น สีขาวจะมีเทาอ่อนปนอยู่ มักมีกลิ่นเหม็นคาวปลาเค็มหลังจากการร่วมเพศหรือหลังหมดประจำเดือนใหม่ ๆ ไม่มีอาการเจ็บป่วยอื่นร่วมด้วย
- ตกขาวเป็นก้อนสีขาว อาจเกิดจากการติดเชื้อรา Candida albicans ทำให้ตกขาวเป็นก้อนคล้ายนมบูด สีขาวข้นหรือเหลืองขาว มักมีกลิ่นเหม็นคาว และอาจมีอาการแสบคันในช่องคลอดหรือปัสสาวะแสบขัดบางครั้ง ส่วนใหญ่เกิดจากการใช้ยาปฏิชีวนะนานหรือผู้ป่วยที่มีภูมิต้านทานต่ำ
- ตกขาวสีเหลือง เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น การติดเชื้อแบคทีเรียหรือการติดเชื้อหนอง ส่วนใหญ่เป็นผลจากการติดเชื้อทางเพศ แต่อาจมีสาเหตุอื่น ๆ เช่น ติดเชื้อแบคทีเรีย Chlamydia หรือการติดเชื้อทริโคโมแนสในช่องคลอด ให้สังเกตตอนที่ออกมาใหม่ ๆ ถ้ามีการเปลี่ยนสีหรือกลิ่นก็อาจจะเป็นสัญญาณของปัญหา
- ตกขาวเป็นสีเขียว มักเกิดจากการติดเชื้อทริโคโมแนส (Trichomonas vaginalis) ทำให้มีอาการคันแสบแดง และมีตกขาวผิดปกติร่วมกับอาการคัน และกลิ่นอับ
- ตกขาวเป็นสีน้ำตาลหรือมีเลือด อาจเกิดจากเลือดที่ออกผิดปกติ เช่น การมีประจำเดือนที่ไม่ปกติ การฝังตัวของตัวอ่อน หรือภาวะการตั้งครรภ์นอกมดลูก
การรับรู้และสังเกตตกขาวที่ผิดปกติ หรือตกขาวเป็นน้ำใส ๆ เยอะมากสามารถช่วยในการระบุสาเหตุของปัญหาสุขภาพได้ เมื่อมีความเสี่ยงหรือกังวลเกี่ยวกับอาการที่เกิดขึ้น และหากสงสัยว่าเมนไม่มากี่วันถึงท้อง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อการวินิจฉัยและรักษาต่อไป
ตกขาวแบบไหนควรต้องไปพบแพทย์
การตกขาวที่เป็นผลมาจากการติดเชื้อหรือภาวะสุขภาพที่ผิดปกติอาจเป็นสัญญาณของความผิดปกติที่ควรพิจารณาไปพบแพทย์ คุณควรคำนึงถึงการพบแพทย์ในกรณีที่มีอาการตกขาวที่ผิดปกติเช่น คัน ปวด และรู้สึกแสบร้อนระหว่างการปัสสาวะ อีกทั้งยังควรพิจารณาไปในกรณีที่มีอาการตกขาวและมีความกังวลเกี่ยวกับการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ หรือมีอาการต่อไปนี้
- คันร่วมกับอาการตกขาว
- รู้สึกเจ็บปวดท้องน้อย
- รู้สึกแสบร้อนขณะปัสสาวะ
- ตกขาวมีกลิ่นเหม็นรุนแรง
- ตกขาวมีลักษณะเป็นฟอง
- ตกขาวมีก้อนหนาคล้ายชีส
- ตกขาวมีสีเทา
- มีเลือดออกที่ไม่เกี่ยวข้องกับการมีประจำเดือน
การพบแพทย์ในกรณีเหล่านี้จะช่วยในการวินิจฉัยและรักษาอาการตกขาวที่มีปัญหาให้แก่สุขภาพของคุณอย่างเหมาะสม
ประจำเดือนไม่มา แต่ตกขาวเป็นน้ำใส ๆ เยอะมาก
การมีอาการตกขาวพร้อมกับการขาดประจำเดือนอาจเป็นสัญญาณของฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงได้ การขาดเดือนหรือมาช้าอาจเกิดจากสาเหตุต่าง ๆ เช่นการตั้งครรภ์ หรือสภาวะที่ทำให้ประจำเดือนมาช้า เช่น การตั้งครรภ์นอกมดลูก การติดเชื้อรา หรือโรคที่เกี่ยวข้องกับการมีเพศสัมพันธ์
สาเหตุที่ทำให้ตกขาวผิดปกติ ได้แก่
- การติดเชื้อในช่องคลอด เช่น แบคทีเรีย รา หนองใน โรคหนองในเทียม ไวรัส
- การใช้ยาปฏิชีวนะแบบรับประทานหรือสวน
- การใช้ยาคุมกำเนิดบางชนิด เช่น ยาฝังคุมกำเนิด ยาฉีดคุมกำเนิด
- ฮอร์โมนผิดปกติ เช่น โรคเบาหวาน ภาวะฮอร์โมนในร่างกายขึ้นลง
- มะเร็งปากมดลูก
- หลังคลอด เกิดจากการลอกตัวของเยื่อบุโพรงมดลูก
- หลังผ่าตัด เช่น ผ่าตัดมดลูก กระเพาะปัสสาวะ
- วัยหมดประจำเดือน ทำให้ช่องคลอดแห้ง ฝ่อ
แพทย์จะวินิจฉัยตกขาวผิดปกติได้ดังนี้
- ซักประวัติอาการ เช่น ลักษณะ สี กลิ่นของตกขาว อาการคัน อื่นๆ ร่วมด้วยหรือไม่ ประวัติการมีเพศสัมพันธ์ เป็นต้น
- ตรวจร่างกายภายนอกอวัยวะเพศ เช่น ตุ่ม ผื่น บวม แดง หรือไม่
- ตรวจภายในช่องคลอดด้วยกล้องส่อง เพื่อดูลักษณะผนังช่องคลอด มีภาวะอักเสบหรือไม่
- เก็บตัวอย่างตกขาว หรือเซลล์จากปากมดลูก ไปตรวจหาเชื้อก่อโรค
- ถ้าสงสัยมะเร็ง อาจส่งตรวจเพิ่มเติม เช่น ตรวจเลือด ตรวจชิ้นเนื้อ หรือถ่ายภาพ
เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุและให้การรักษาที่ถูกต้องต่อไป
อาการตกขาวที่อาจเป็นสัญญาณเตือนของมะเร็งปากมดลูก ได้แก่
- ตกขาวมีสีผิดปกติ เช่น สีชมพู สีน้ำตาล สีแดง หรือมีเลือดปน
- ตกขาวมีกลิ่นเหม็นผิดปกติ
- ตกขาวเพิ่มปริมาณมากผิดปกติ
- ตกขาวมีลักษณะเป็นของเหลวไหลออกมาอย่างต่อเนื่อง
- ตกขาวมีเนื้อเยื่อหรือเนื้อตายปน
ดังนั้นหากพบอาการเหล่านี้ ควรไปพบแพทย์โดยเร็วเพื่อวินิจฉัยและรักษา
วิธีการดูแลช่องคลอดด้วยตัวเองเพื่อป้องกันการตกขาว
วิธีดูแลช่องคลอดด้วยตนเองเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับสุขภาพของผู้หญิงทุกคน เพื่อให้การดูแลสุขภาพเจริญพันธุ์และป้องกันโรคร้ายได้อย่างเหมาะสม และป้องกัน ตกขาวเป็นน้ำใส ๆ เยอะมาก
- การล้างและดูแลเวลาเข้าห้องน้ำโดยใช้น้ำเปล่าให้สะอาดภายนอกช่องคลอดเท่านั้น
- ควรหลีกเลี่ยงการล้างภายในช่องคลอด เน้นการล้างจากด้านหน้าไปด้านหลังและซับให้แห้งอย่างถูกต้อง
- นอกจากนี้ยังควรมีการเลือกใช้เสื้อผ้าที่ไม่รัดแน่นเกินไปเพื่อป้องกันความชื้นที่อาจส่งผลให้เกิดโรคตกขาว
- ควรใส่ชุดที่สบายตัวและอนุญาตให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก นอกจากนี้การดูแลขนโดยการเล็มขนเพื่อลดความชื้นยังเป็นสิ่งที่สำคัญอีกด้วย
- และอย่าลืมทำความสะอาดฝารองนั่งชักโครกก่อนใช้ห้องน้ำเสมอๆ
- และหลีกเลี่ยงการเปลี่ยนคู่นอนบ่อย ๆ เพื่อลดโอกาสติดเชื้อโรคต่าง ๆที่มีความเสี่ยงในการถ่ายทอดผ่านทางเพศสัมพันธ์
นอกจากนี้การตรวจภายในและตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเป็นประจำทุกปีเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยในการค้นพบโรคในระยะเริ่มต้น ซึ่งจะทำให้การรักษาและการดูแลทางการแพทย์มีโอกาสในการช่วยหายขาดได้มากขึ้นในกรณีที่พบโรคร้ายได้ในระยะเริ่มต้นโดยเฉพาะ เพื่อสุขภาพที่แข็งแรงและคุ้มครองตนเองอย่างเหมาะสม
สรุป
ตกขาวเป็นน้ำใส ๆ เยอะมาก อาจแสดงถึงสภาพที่ปกติช่องคลอดหรือการสร้างเส้นใยที่ไม่มีปัญหา แต่ในบางกรณีอาจเป็นสัญญาณของการติดเชื้อหรือสภาพที่ไม่ปกติของระบบที่ต้องให้ความสนใจ ถ้ามีข้อสงสัยหรือมีอาการผิดปกติอื่น ๆ เช่น อาการคนท้องไม่รู้ตัว ควรพบแพทย์เพื่อการประเมินและการรักษาอย่างเหมาะสม
Rattinan Team เป็นทีมเขียนบทความสุขภาพที่มีความเชี่ยวชาญในการสร้างเนื้อหาที่มีคุณภาพสูงและเป็นมิตรกับ SEO เพื่อเพิ่มการมองเห็นและการเข้าถึงของเว็บไซต์สุขภาพในผลการค้นหาของ Google ทีมงานของเราประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพที่มีประสบการณ์ในหลากหลายสาขา เช่น การแพทย์ การพยาบาล โภชนาการ และการออกกำลังกาย