รักษาเส้นเลือดขอด ที่ไม่ต้องอาศัยการผ่าตัดนั้น มีอยู่หลากหลายวิธี แต่ใช่ว่าจะได้ผลเสมอไป เพราะระยะความรุนแรงของเส้นเลือดขอดในแต่ละคนนั้นแตกต่างกัน การรักษาก็ย่อมแตกต่างเช่นกัน ต้องพิจารณาตามแต่ละบุคคลไป ซึ่ง 6 วิธีรักษาเส้นเลือดขอด ที่เรานำมาฝากกันในวันนี้ สามารถช่วยลด บรรเทา และป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอดเพียงเท่านั้น ไม่สามารถรักษาเส้นเลือดขอดที่มีระยะความรุนแรงมากๆ ได้
เส้นเลือดขอด เป็นอีกหนึ่งโรคที่คนส่วนใหญ่เป็นกัน และมักจะไม่รู้ตัว เพราะในระยะแรก มักจะไม่แสดงอาการใดๆ มากนัก ผู้ป่วยจะรู้สึกแค่ปวดเมื่อย ตึง บริเวณขา หรือถ้าลองสังเกต บางคนจะเริ่มเห็นเป็นเส้นเลือดฝอยที่ขาเกิดขึ้น ซึ่งหลายคนไม่ยอมรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ เพราะคิดว่าไม่ได้เป็นโรคร้ายแรงอะไร และปล่อยทิ้งไว้นานจนเกิดการอักเสบ ทำให้เส้นเลือดปูด นูนขึ้นมาอย่างเห็นได้ชัด ถ้าหากถึงขั้นนั้นแล้ว อาจต้องอาศัยการรักษาทางการแพทย์เข้ามาช่วย เช่น เลเซอร์ ฉีดยา หรือถึงขั้นผ่าตัดกันเลยทีเดียว เพราะฉะนั้นเราควรรีบรักษา และป้องกันก่อนจะสายเกินไป..
1. แค่ปรับพฤติกรรม ก็บอกลาการเกิดเส้นเลือดขอดได้
การรักษาเส้นเลือดขอดวิธีนี้ หากเป็นในระยะแรก เช่น มีอาการปวดเมื่อย ตึงๆ บริเวณขาหรือข้อเท้า ขณะยืนหรือนั่งเป็นเวลานาน หรือเริ่มเห็นเป็น เส้นเลือดฝอยที่ขา คล้ายใยแมงมุม (Spider Veins) ก็ควรเริ่มปรับพฤติกรรม เปลี่ยนอริยบทเสียใหม่ ไม่อยู่ในท่าเดิมนานๆ
เช่น กรณีที่นั่งทำงานเป็นเวลานาน ก็ควรพักเดินออกกำลังประมาณ 5-10 นาที หรือในอาชีพที่ต้องยืนนานๆ ก็อาจจะสลับนั่งพักขา ยืดเส้นยืดสาย เพื่อให้เลือดไหลเวียน และไม่ให้ความดันในเส้นเลือดสูงจนเกินไป จนทำให้เส้นเลือดเกิดการอักเสบ และเกิดเป็นเส้นเลือดขอดโป่งพอง
2. วิธีรักษาเส้นเลือดขอด ด้วยอาหาร
ในอาหาร ผักและผลไม้ บางชนิดก็มีส่วนที่ช่วยรักษาอาการเส้นเลือดขอดได้เช่นกัน โดยจะมีสารสารสำคัญที่ชื่อว่า ฟลาโวนอยด์ (Flavonoid) และ ไบโอฟลาโวนอยด์ (Bioflavonoid) ที่ช่วยในเรื่องของรักษาหลอดเลือดโดยตรง ยกตัวอย่างเช่น
- บลูเบอร์รี่ หรือผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ : ผลไม้จำพวกนี้จะมี แอนโทไซยานิน (Anthocyanin) เป็นสารจำพวกฟลาโวนอยด์ ที่มีประโยชน์ ช่วยทำให้หลอดเลือดแข็งแรง เลือดไหลเวียนดี และทำให้เส้นเลือดขอดจางลง
- ดาร์กช็อกโกแลต (Dark chocolate) : จากงานวิจัยของ Hershey Center for Health & Nutrition ได้ทำการศึกษาและทดลอง พบว่าในดาร์กช็อกโกแลต มีปริมาณของสารต้านอนุมูลอิสระมากว่าตระกูลเบอร์รี่ซะอีก ทั้งอร่อย และได้ประโยชน์ในคราวเดียวกัน
นอกจากนี้ใน ไบโอฟลาโวนอยด์ จะมีสารอีกชนิดหนึ่งที่ชื่อว่า Hesperidin (เฮสเพอริดิน) สารตัวนี้ได้ถูกนำมาทำเป็นยารักษาโรคด้วย เช่น โรคริดสีดวง รวมถึงรักษาเส้นเลือดขอดโดยเฉพาะ
3. สมุนไพรรักษาเส้นเลือดขอด
สมุนไพรไทยนั้นมีอยู่หลากหลายชนิด ล้วนแต่มีสรรพคุณที่ช่วยป้องกัน บรรเทา และรักษาโรคต่างๆ ได้ดี และการที่นำสมุนไพรรักษาเส้นเลือดขอด ก็ถือเป็นการรักษาแบบการแพทย์ทางเลือกอย่างหนึ่ง ซึ่งผู้ใช้ต้องทำการศึกษาข้อมูล สรรพคุณ ข้อห้าม และอาการข้างเคียงต่างๆ ให้ดี หรือปรึกษาผู้ชำนาญด้านสมุนไพรโดยตรงก่อน เพื่อให้การรักษานั้นเกิดผลลัพธ์ที่ดีที่สุด ตัวอย่างของสมุนไพรรักษาเส้นเลือดขอด เช่น
- ใบบัวบก : สรรพคุณที่หลายคนรู้ก็คือ แก้ช้ำในเพราะช้ำรัก แก้ร้อนใน กระหายน้ำแล้ว ใบบัวบกยังช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด และบรรเทาอาการเส้นเลือดขอดด้วย
- กระเจี๊ยบแดง และพุทราจีน : มีสรรพคุณที่ช่วยล้างไขมันในเลือด ทำให้ผนังหลอดเลือดมีความยืดหยุ่น ลดภาวะการเกิดเส้นเลือดขอด
- พริก : การทานอาหารที่มีรสชาติเผ็ด ความเผ็ดจากพริกจะช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด และลดการอักเสบของหลอดเลือดดำ
- กระเทียม : หลายคนอาจจะไม่ชอบกินกระเทียม เพราะมีกลิ่นฉุนแรง แต่รู้หรือไม่ว่ากระเทียมนั้นมีสรรพคุณที่ช่วยในเรื่องลดการอักเสบ และช่วยทำให้หลอดเลือดแข็งแรง
- ผักชี : อุดมไปด้วยสารสำคัญหลายชนิด ทั้งสารต้านอนุมูลอิสระ รูติน ที่ช่วยลดการเกิดเส้นเลือดขอด และช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของเส้นเลือดฝอยอีกด้วย
4. วิธีรักษาเส้นเลือดขอด ด้วยการออกกำลังกาย
การออกกำลังกาย เป็นอีกหนึ่งวิธีแก้เส้นเลือดขอดง่ายๆ ที่ช่วยบรรเทาอาการเส้นเลือดขอดได้ ไม่ว่าจะเป็น การเดินช้า เดินเร็วสลับกัน อย่างน้อย 20-30 นาที , เต้นแอโรบิค , เล่นโยคะ , ปั่นจักรยาน หรือการว่ายน้ำ เพื่อสร้างความยืดหยุ่นให้กล้ามเนื้อ เพื่อช่วยให้ระบบเลือดหมุนเวียนได้ดียิ่งขึ้น
หากใครไม่มีเวลาออกกำลังกาย ก็สามารถนั่งบริหารขา และข้อเท้าแทนได้ เช่น นั่งยืดขา, กระดกเท้าขึ้นลง, หมุนข้อเท้า สลับไปมาทั้งสองข้าง , การนอนหงาย แล้วยกขาขึ้น-ลง 5-10 นาที หรือในขณะที่นอน ก็เอาหมอนหนุนขาให้สูงขึ้น อย่างน้อยให้อยู่ในระดับหัวใจ เพื่อให้เลือดไหลเวียน
5. ถุงน่องเส้นเลือดขอด
การใส่ถุงน่องก็มีส่วนช่วยในการป้องกัน และรักษาเส้นเลือดขอด โดยเฉพาะผู้หญิง ซึ่งมีความเสี่ยงการเกิดเส้นเลือดขอดสูงกว่าผู้ชาย สาเหตุหลักๆ ก็อย่างเช่น การยืนหรือนั่งเป็นเวลานาน, การใส่รองเท้าส้นสูง หรือในคุณแม่ที่ตั้งครรภ์ ฯลฯ
ถุงน่องเส้นเลือดขอด นั้นจะถูกออกแบบมาเป็นพิเศษ ใช้รักษาเส้นเลือดขอดโดยเฉพาะ จะไม่เหมือนถุงน่องแฟชั่นทั่วไป ซึ่งถุงน่องที่ออกแบบมานั้นจะมีแรงบีบรัดหลายระดับ (Pressure Gradient) โดยไล่ระดับควานดันที่มีความแน่นมากไปน้อย ตั้งแต่ข้อเท้าขึ้นไปส่วนขา เพื่อปรับระดับความดันของหลอดเลือดที่ขา ลดการไหลย้อนกลับของเลือด เพื่อความสมดุลของหลอดเลือด หากเลือกใช้ถุงน่องที่มีระดับแรงดันพอดี ก็จะทำให้เส้นเลือดขอดยุบตัวลงได้
ในกรณีที่เป็นเส้นเลือดขอดขั้นรุนแรง คือเห็นเส้นเลือดปูด โป่งพองออกมาชัดเจน การใส่ถุงน่องอาจเป็นเพียงการบรรเทาอาการเท่านั้น ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ อาจต้องเข้ารับการรักษาทางการแพทย์แทน
ถุงน่องเส้นเลือดขอด นั้นจะมีหลายระดับ เช่น
- ระดับที่ 1: ความดันตรงข้อเท้าจะอยู่ที่ 15-20 มิลลิเมตรปรอท เหมาะสำหรับป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอด หรือคนที่เป็นเส้นเลือดขอดไม่มากนัก
- ระดับที่ 2 : เหมาะกับคนที่เป็นเส้นเลือดขอดโป่งพอง เส้นเลือดปูดอย่างเห็นได้ชัด ความดันจะอยู่ที่ 20-30 มิลลิเมตรปรอท
ถุงน่องเส้นเลือดขอด สามารถหาซื้อได้ทั่วไป ตามร้านขายยา คลินิก และโรงพยาบาล และก่อนซื้อควรให้แพทย์หรือพยาบาลตรวจบริเวณที่เป็นเส้นเลือดขอดก่อน เพื่อเลือกระดับของถุงน่องเส้นเลือดขอดได้ถูกต้องตามการรักษา
บทความที่เกี่ยวข้อง
10 ถุงน่องเส้นเลือดขอด ยี่ห้อไหนดีบ้าง แค่เลือกใช้ให้ถูก ก็รักษาเส้นเลือดขอดได้
6. วิธีรักษาเส้นเลือดขอด ด้วยการลดน้ำหนัก
หนึ่งสาเหตุในการเกิดเส้นเลือดขอดก็คือ ความอ้วน หรือ การมีน้ำหนักตัวที่มากเกินไป การป้องกันก็เพียงแค่เราลดน้ำหนัก ให้อยู่ในค่ามาตรฐาน เลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ ลดน้ำหนักโดยการงดทานของมัน ของทอด ของหวาน หรือลดอาหารที่มีรสเค็มจัด เน้นทานผักและผลไม้, โปรตีน ฯลฯ ควบคู่ไปกับการออกกำลังกาย นอกจากจะทำให้เรามีรูปร่างและสุขภาพที่ดีแล้ว ยังลดความเสี่ยงของโรคที่เกิดจากความอ้วนอีกด้วย
อาหารลดน้ำหนัก นั้นมีให้เลือกหลากหลาย เน้นทานผักและผลไม้ ที่มีใยอาหารสูง เน้นโปรตีน
วิธีลดน้ำหนัก ที่นิยมกันมากในปัจจุบัน ก็คือ ลดน้ำหนักแบบ if หรือ Intermittent Fasting คือการอดอาหาร/จำกัดการกิน ในช่วงเวลาแต่ละวัน โดยสูตรที่ได้รับความนิยม เรียกว่า Lean Gains เป็นการอด 16 ชั่วโมง และกิน 8 ชั่วโมง หรือที่เรียกกันว่า 16/8 นั่นเอง (อ่านเพิ่มเติมได้ที่ IF คือ อะไร ทำไมฮิตกันจัง โดย นพ ปณต ยิ้มเจริญ)
นอกเหนือจากการทำ if แล้วก็ยังมี วิธีลดน้ำหนักอื่นๆ อีก เช่น คีโต หรือ คีโตเจนิค ไดเอท (Ketogenic Diet) เป็นการลดน้ำหนักด้วยการเน้นทานไขมันดี (HDL – High Density Lipoprotein) ควบคู่ไปกับอาหารประเภทโปรตีน เป็นต้น
บทความที่เกี่ยวข้อง
ยารักษาเส้นเลือดขอด สามารถซื้อทานเองได้หรือไม่?
ยารักษาเส้นเลือดขอด ที่ใช้ในปัจจุบัน จะเป็นยาในกลุ่ม Hesperidin และ Micronized Diosmin หรือชื่อทางการค้าคือ Daflon 500 mg ตัวยานี้จะทำหน้าที่เพิ่มการบีบตัวของหลอดเลือดดำ ลดการอักเสบของหลอดเลือดดำ ช่วยทำให้ลิ้นในหลอดเลือดดำแข็งแรง ลดความผิดปกติของการไหลเวียนของเส้นเลือดฝอย เพิ่มการระบายของระบบน้ำเหลือง อีกทั้งการรักษาต้องขึ้นอยู่กับลักษณะ และความรุนแรงของเส้นเลือดขอดด้วย
ผลข้างเคียงของการรับประทานยา : คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย มีผื่นคัน และในบางรายอาจเกิดภาวะความดันโลหิตสูง
แต่หากเป็น เส้นเลือดขอด แล้วต้องการหาทาน ยารักษาเส้นเลือดขอด ด้วยตัวเอง ควรเข้ารับคำแนะนำหรือปรึกษากับทางแพทย์ หรือเภสัชกรจะดีกว่า เพื่อที่จะได้รับการวินิจฉัย และทราบถึงแนวทางการรักษาที่ถูกต้อง ตรงจุด
เส้นเลือดขอด หากทราบถึงสาเหตุแล้วก็ควรป้องกัน หรือหากรู้ตัวว่ากำลังพบปัญหา หรือมีอาการเริ่มต้นของการเป็นเส้นเลือดขอด ให้รีบปรึกษาแพทย์ เพื่อจะได้ทำการรักษา อย่าปล่อยให้เส้นเลือดขอดมาเป็นปัญหากวนใจในการดำเนินชีวิต
พญ. รัตตินันท์ ตรีรัตน์ (คุณหมอแต๋ม)
แพทย์ผู้ชำนาญด้านผิวพรรณและเลเซอร์
เกียรตินิยมด้านเวชศาสตร์ความงามจาก American Academy of Aesthetic Medicine
ประสบการณ์มากกว่า 20 ปี