วิธี อ่านค่าความดันโลหิต 3 ตัว คืออะไร

อ่านค่าความดัน 3 ตัว

สารบัญ

ทำความรู้จัก ความดันโลหิต คืออะไร

ความดันโลหิต คือ แรงดันของเลือดที่ไหลผ่านผนังหลอดเลือดแดงในขณะที่หัวใจบีบตัวและคลายตัว เพื่อส่งเลือดไปเลี้ยงทั่วร่างกาย โดยแบ่งออกเป็น ค่าสูง เป็นค่าแรงดันในหลอดเลือดแดงขณะหัวใจบีบตัว (Systolic Blood Pressure) และ ค่าต่ำ เป็นค่าแรงดันในหลอดเลือดแดงขณะหัวใจคลายตัว (Diastolic Blood Pressure)

ค่าความดันโลหิต 3 ตัวหลัก ได้แก่

ค่าความดันโลหิต 3 ตัวหลัก ได้แก่

1. ความดันตัวบน (Systolic Pressure)

ความดันตัวบน เป็นค่าความดันขณะหัวใจบีบตัว โดยค่านี้แสดงแรงดันสูงสุดที่เลือดดันผนังหลอดเลือด ซึ่งค่าปกติโดยทั่วไปอยู่ที่ 90–120 mmHg

2. ความดันตัวล่าง (Diastolic Pressure)

ความดันตัวล่าง เป็นค่าความดันขณะหัวใจคลายตัว แสดงแรงดันต่ำสุดที่เลือดดันผนังหลอดเลือด ค่าปกติโดยทั่วไปอยู่ที่ 60–80 mmHg

3. อัตราการเต้นของหัวใจ (Heart Rate/Pulse)

อัตราการเต้นของหัวใจ คือ หน่วยเป็นครั้งต่อนาที (bpm) แสดงจำนวนครั้งที่หัวใจเต้นใน 1 นาที เป็นค่า “ปกติ” สำหรับผู้ใหญ่ คือ 60–100 ครั้ง/นาที

โดยค่าความดัน 3 ตัว ตามที่เครื่องวัดความดันหลายรุ่นแสดงผล (โดยเฉพาะแบบดิจิทัลอัตโนมัติ) จะหมายถึง

  1. Systolic (SYS) – ความดันตัวบน
  2. Diastolic (DIA) – ความดันตัวล่าง
  3. Pulse (PR หรือ PUL) – ชีพจร (อัตราการเต้นของหัวใจ)
ค่าความดันโลหิตปกติตามช่วงอายุ

ค่าความดันโลหิตปกติตามช่วงอายุ

ช่วงอายุ

ค่าความดันตัวบน (Systolic)

ค่าความดันตัวล่าง (Diastolic)

เด็ก (6–12 ปี)

90–110 mmHg 55–75 mmHg

วัยรุ่น (13–18 ปี)

110–120 mmHg

65–80 mmHg

ผู้ใหญ่ (19–39 ปี)

110–120 mmHg

70–80 mmHg

ผู้ใหญ่ (40–59 ปี)

115–130 mmHg

75–85 mmHg

ผู้สูงอายุ (60 ปีขึ้นไป) <140 mmHg

<90 mmHg

ถึงแม้ในผู้สูงอายุค่าความดันจะยืดหยุ่นได้เล็กน้อย แต่เป้าหมายควรควบคุมให้อยู่ต่ำกว่า 140/90 mmHg ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อน

ปัจจัยที่มีผลต่อความดันโลหิต

ปัจจัยที่มีผลต่อความดันโลหิต

1. ปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้

  • อายุ : ยิ่งอายุมาก ความดันมักจะสูงขึ้นตามธรรมชาติ
  • กรรมพันธุ์/พันธุศาสตร์ : คนในครอบครัวเป็นความดันสูง มีแนวโน้มเป็นเช่นกัน
  • เพศ : ผู้ชายมีแนวโน้มเป็นความดันสูงมากกว่าผู้หญิงในวัยหนุ่มสาว
  • โรคประจำตัวบางชนิด : เช่น โรคไต โรคหัวใจ หรือโรคต่อมไร้ท่อต่าง ๆ

2. ปัจจัยที่ควบคุมได้

  • อาหารเค็ม/โซเดียมสูง : ทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำ ความดันสูงขึ้น
  • น้ำหนักเกิน/โรคอ้วน : หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น
  • การไม่ออกกำลังกาย : ทำให้ระบบไหลเวียนเลือดไม่แข็งแรง
  • ความเครียดสะสม : กระตุ้นฮอร์โมนบางชนิดที่ทำให้ความดันพุ่ง
  • การสูบบุหรี่ : ทำให้หลอดเลือดตีบแคบ เพิ่มความเสี่ยงความดันสูง
  • การดื่มแอลกอฮอล์ : โดยเฉพาะในปริมาณมาก
  • การใช้ยาบางชนิด : เช่น ยาคุม ยากลุ่มสเตียรอยด์ ยาแก้ปวดบางชนิด
  • การดื่มกาแฟหรือคาเฟอีนมากเกินไป
  • การนอนหลับไม่เพียงพอ

7 ขั้นตอนควบคุมความดันโลหิตอย่างมีประสิทธิภาพ

ขั้นตอนที่ 1 : ควบคุมอาหาร

ลดอาหารเค็ม (ลดโซเดียม) เช่น ของดอง บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป เพิ่มผักผลไม้ที่มีโพแทสเซียม เช่น กล้วย อะโวคาโด ผักโขม และลดไขมันอิ่มตัว เช่น ของทอด เครื่องในสัตว์

ขั้นตอนที่ 2 : ควบคุมน้ำหนัก

หากมีน้ำหนักเกิน ควรลดน้ำหนักลง 5–10% จากน้ำหนักเดิม ดัชนีมวลกาย (BMI) ควรอยู่ระหว่าง 18.5–22.9

ขั้นตอนที่ 3 : ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน สัปดาห์ละ 5 วัน เช่น เดินเร็ว ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน โยคะ

ขั้นตอนที่ 4 : หลีกเลี่ยงสารกระตุ้น

หลีกเลี่ยงสารกระตุ้น ลดการดื่มกาแฟ/ชาเข้ม งดสูบบุหรี่โดยเด็ดขาด ดื่มแอลกอฮอล์ให้น้อยลง หรือหลีกเลี่ยง

ขั้นตอนที่ 5 : จัดการความเครียด

จัดการความเครียด ฝึกสมาธิ หายใจลึก ๆ พักผ่อนให้เพียงพอวันละ 7–9 ชั่วโมง
ใช้เทคนิคผ่อนคลาย เช่น ฟังเพลง ทำกิจกรรมที่ชอบ

ขั้นตอนที่ 6 : ตรวจสุขภาพและวัดความดันเป็นประจำ

ตรวจสุขภาพและวัดความดันเป็นประจำ วัดความดันที่บ้าน วันละ 1–2 ครั้ง จดบันทึกเพื่อติดตามแนวโน้ม ตรวจสุขภาพประจำปี

ขั้นตอนที่ 7: รับประทานยา (หากจำเป็น)

หากแพทย์สั่งยา ควรรับประทานตามคำแนะนำอย่างสม่ำเสมอ ห้ามหยุดยาเอง แม้รู้สึกว่าความดันปกติ

สรุป วิธี อ่านค่าความดัน 3 ตัว คืออะไร

อ่านค่าความดัน 3 ตัว คือ การอ่านค่าตามที่เครื่องวัดความดันหลายรุ่นแสดงผล โดยแบ่งออกเป็น ความดันตัวบน ความดันตัวล่าง และชีพจร (อัตราการเต้นของหัวใจ) ตัวอย่างการอ่านค่าจากเครื่องวัด ความดันตัวบน 120 ปกติ ความดันตัวล่าง 80 ปกติ และชีพจร 72 เท่ากับปกตินั่นเอง

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสบการณ์ที่ดีที่สุดสำหรับคุณ การใช้งานเว็บไซต์นี้แสดงว่าคุณยอมรับ นโยบายความเป็นส่วนตัว ของเรา

ตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

ยอมรับทั้งหมด
จัดการความเป็นส่วนตัว
  • คุกกี้ที่จำเป็น
    เปิดใช้งานตลอด

    คุกกี้มีความจำเป็นสำหรับการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้คุณสามารถใช้ได้อย่างเป็นปกติ และเข้าชมเว็บไซต์ คุณไม่สามารถปิดการทำงานของคุกกี้นี้ในระบบเว็บไซต์ของเราได้
    รายละเอียดคุกกี้

  • คุกกี้เพื่อปรับเนื้อหาให้เข้ากับกลุ่มเป้าหมาย

    คุกกี้ประเภทนี้จะเก็บข้อมูลต่าง ๆ รวมทั้งข้อมูลส่วนบุคคลเกี่ยวกับตัวคุณเพื่อเราสามารถนำมาวิเคราะห์ และนำเสนอเนื้อหา ให้ตรงกับความเหมาะสมกับความสนใจของคุณ ถ้าหากคุณไม่ยินยอมเราจะไม่สามารถนำเสนอเนื้อหาและโฆษณาได้ไม่ตรงกับความสนใจของคุณ
    รายละเอียดคุกกี้

  • คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์

    คุกกี้ประเภทนี้จะทำการเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ของคุณ เพื่อเป็นประโยชน์ในการวัดผล ปรับปรุง และพัฒนาประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ ถ้าหากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้นี้ เราจะไม่สามารถวัดผล ปรับปรุงและพัฒนาเว็บไซต์ได้
    รายละเอียดคุกกี้

บันทึกการตั้งค่า