หน้ากากอนามัย (Face Mask) โดยปกติเราจะเห็นในโรงพยาบาล สวมใส่กันในหมู่บุคลากรทางกายแพทย์ ใช้ใส่ในห้องผ่าตัด รวมถึงบางอาชีพที่ต้องใส่หน้ากากอนามัย เพื่อป้องกันฝุ่นละอองเข้าสู่ร่างกาย
อีกทั้งเกือบ 60% หน้ากากอนามัย ยังนิยมนำมาสวมใส่เมื่อมีอาการป่วย หรือผู้ที่ไม่ได้มีอาการรุนแรงแต่เลือกที่จะสวมใส่หน้ากากเพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อไม่ว่าจะเป็นอาการเริ่มต้นของการป่วยที่อาจเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุโดยเฉพาะ การนอนดึก อากาศเปลี่ยนแปลงและแพ้อากาศ ก็ส่งผลกระทบให้ระบบภายในร่างกายผิดปกติ เช่น เป็นไข้ ไอ จามและอาจมีน้ำมูกร่วมด้วย
แต่ปัจจุบันนี้หลังจากที่ได้มีเชื้อ ไวรัส โควิด-19 หรือ ไวรัสโคโรน่า ระบาด ก็ทำให้ทุกคน หันมาตระหนักถึงการป้องกันอันตรายจากเชื้อโรค ด้วยการใส่หน้ากากอนามัย กันเพิ่มมากขึ้น เกือบ 100% ก็ว่าได้ เมื่อต้องเดินทางหรือไปอยู่ในสถานที่ที่มีคนจำนวนมาก ซึ่งการสวมใสาหน้ากากอนามัยถือเป็นการป้องกันอันตรายได้ทั้งตัวเราและเป็นการรับผิดชอบต่อสังคมด้วยไม่แพร่กระจายก็ลดโอกาสการติดเชื้อไปด้วย
วิธีการใส่หน้ากากอนามัยที่ถูกต้อง
1. ควรชำระล้างมือให้สะอาดเสียก่อน สวมใส่หน้ากากอนามัย (ทุกครั้ง) เพื่อป้องกันสิ่งสกปรกตกค้างบนหน้ากากอนามัยคือ การชำระล้างมือให้สะอาดและเช็ดมือให้แห้งทุกครั้เนื่องจากความชื้นก็เป็นสิ่งที่ทำให้กักเก็บเชื้อโรคได้ดีมาก ๆ
2. การหันสีของหน้ากาก ให้หันฝั่งที่เป็นสีออกด้านนอกและเอาฝั่งสีขาวไว้ด้านใน เนื่องจากฝั่งที่เป็นสีจะเป็นฝั่งที่กันน้ำได้และมีเนื้อผ้าที่แข็งกว่า
3. ไม่สัมผัสตัวหน้ากากอนามัยโดยตรง แนะนำให้เลือกจับจากตัวสายคล้องแล้วสวมเข้าที่ใบหูทั้ง2ข้าง
4. แกนโลหะจะต้องอยู่ด้านบนเสมอ แกนโลหะหรือรวดที่อยู่ภายในหน้ากากอนามัยจำเป็นจะต้องมีไว้สำหรับล๊อกเข้ากับสันจมูกเพื่อป้องกันไม่ให้หน้ากากอนามัยหลุดหรือไหลลงในขณะที่สวมใส่
5. จัดระเบียบหน้ากากอนามัยให้เข้าที่ วิธีสุดท้ายเป็นการจัดระเบียบให้หน้ากากอนามัยเข้าที่โดยการดึงปลายหน้ากากให้คลุมไปถึงใต้คาง
ใส่แมส (Face Mask) ใต้คาง เพิ่มโอกาสเสี่ยงติดเชื้อโรค?
สำหรับการสวมใส่ หน้ากากอนามัย (Face Mask) แล้วทางที่ควรเลยไม่ควรไปแตะต้องหรือทำการดึงเพื่อลดให้หน้ากากไปกองอยู่ใต้คาง เพราะบริเวณใต้คางนั้นไม่ได้ถูกป้องกันที่สำคัญเป็นบริเวณที่เชื้อโรคซุกซ้อนอยู่ โดยเฉพาะ เครื่องสำอาง ครีมกันแดด ละอองฝุ่น เศษขี้ผง ที่พัดมาตามลม ถือว่าเป็นแหล่งสะสมสิ่งสกปรกเลยก็ว่าได้ และหากว่ามีการดึงหน้ากากอนามัยกลับมาในจุดเดิมหรือในจุดที่ถูกต้อง ก็อาจทำให้ต้องสูดดมและได้รับอันตรายจากสิ่งสกปรกที่ได้สูดดมเข้าไปด้วย ซึ่งไม่ดีต่อร่างกายเลย
ใส่แมสผิดด้าน – ใส่หน้ากากอนามัยผิดด้าน ป้องกันเชื้อโรคได้หรือไม่?
ในกรณีการ ใส่หน้ากากอนามัยผิดด้าน ถือว่าเป็นเรื่องปกติในตอนแรกเพราะว่าผู้คนยังคงขาดความรู้ในการสวมใส่ในวิธีที่ถูกต้องไปบ้าง จนในที่สุดก็มีผู้เชี่ยวชาญออกมาแนำนำวิธีที่ถูกต้องให้ได้ทราบแล้ว แต่อย่างไรแล้วการสวมใส่หน้ากากอนามัยผิดด้านก็ไม่ได้ส่งผลเสีย และยังคงป้องกันเชื้อโรคได้ หากว่าการไอ จาม จะอยู่ภายใต้การสวมใส่หน้ากากอนามัยโอกาสการแพร่กระจายเชื้อก็น้อยมากๆ เพราะหน้ากากอนามัยจะรองรับกับละอองน้ำได้ดี ฉะนั้นก็หมดห่วงในเรื่องการสวมใส่หน้ากากอนามัยที่ผิดฝั่งไปได้เลย
วิธีใส่หน้ากากอนามัยให้กระชับ
การจะใส่หน้ากากอนามัยให้กระชับกับรูปหน้า สามารถทำได้ด้วยการใช้สันโลหะที่อยู่ด้านบนหน้ากากอนามัยกดเบาๆให้แนบแน่นเข้ากับสันจมูกและลดการขยับหรือเคลื่อนย้ายของหน้ากากอนามัยในขณะที่สวมใส่เท่านี้ก็ช่วยให้หน้ากากอนามัยนั้นกระชับและไม่ต้องกังวลว่าจะเลื่อนหลุดแล้ว
วิธีถอดหน้ากากอนามัย ที่ถูกต้อง
แนะนำว่าควรถอดจากสายคล้องหูไม่ควรถอดหรือดึงออกจากทางด้านหน้า เพราะในจังหวะของการถอดมืออาจไปสัมผัสเชื้อโรคโดนไม่รู้ตัว โอกาสความเสี่ยงในการได้รับเชื้อไวรัสก็อาจมาจากการถอดหร้ากากอนามัยได้เช่นกัน
ใช้หน้ากากอนามัยซ้ำ (Face Mask)
ต้องอธิบายก้อนว่าปัจจุบันนี้จำนวนหน้ากากอนามัยมีหลากหลายรูปแบบแต่หากจะนำมาสวมใส่ได้ก็ขึ้นอยู่แต่ละชนิดด้วยดังนี้
1. หน้ากากอนามัยขนิดทางการแพทย์ (ฟ้า/เขียว)
จากอธิบดีกรมอนามัยแนะนำว่าควรที่จะนำมาใส่แค่วันต่อวันเท่านั้น แต่ถ้าเกิดความจำเป็นจริง ๆ ในการจะนำมาสวมใส่ซ้ำต้องดูพื้นฐานของหน้ากากอนามัยด้วยว่า ชำรุดหรือไม่ ปนเปื้อนหรือมีคราบสะสมหรือเปล่า เปียกชื้นหรือไม่ สายคล้องหูยังอยู่ในสภาพปกติและสามารถใช้ได้อีกหรือไม่ หากทุกอย่างยังคงปกติก็สามารถนำกลัยมาใช้ได้อีกครั้ง
2. หน้ากากอนามัย (N95) / หน้ากากกรองอากาศป้องกัน PM 2.5
แน่นอนว่าถูกนำมาเพื่อป้องกันละอองฝุ่น PM 2.5 เพราะมีความแน่นหนาพอสมควร โดยรวมคร่าวๆ หน้ากากชนิดนี้สามารถใช้ซ้ำได้ 2-3 วัน และไม่มีสิ่งปนเปื้อนหรือ เปียกน้ำ และการไอจามใส่มาแล้ว
แผ่นรองหน้ากากอนามัย คืออะไร และใช้อย่างไร
แผ่นรองหน้ากาอนามัย คือ อุปกรณ์เพิ่มความมั่นใจในการสวมใส่หน้ากากอนามัยเพื่อกรองเชื้อโรคและเชื้อไวรัสที่ถือเป็นการลดการแพร่เชื้อทั้งตัวผู้สวมใส่และทางสังคม แผ่นรองหน้ากากอนามัยช่วยเพิ่มการทำงานของหน้ากากอนามัยให้มีอายุในการใช้ที่นานขึ้น และสามารถใช้ได้กับทุกๆ หน้ากากอนามัยเลย
วิธีใช้แผ่นรองหน้ากาอนามัย : ใช้แผ่นรอง รองด้านในหน้ากากอนามัย
และนี้ก็จบไปแล้วเกี่ยวกับข้อมูลดีๆ เกี่ยวกับการสวมใส่หน้ากากอนามัย ซึ่งปัจจุบันนี้การระมัดระวังในเรื่องของโรคระบาดก็ยังคงน่าเป็นห่วงอยู่ทุกๆเชื่อวัน และหากคุณไม่ละเลยในการทำตามระบบระเบียบที่ถูกระบุไว้เช่น การพบปะผู้คน การเฉลิมฉลองในวันสำคัญ การใกล้ชิดกับผู้อื่น โอกาสที่คุณจะได้รับ เชื้อไวรัสโควิด-19 ก็เป็นไปได้ง่ายมาก ๆ
Reference: https://www.abc.net.au/news/image/12025892-3×2-700×467.jpg
พญ. รัตตินันท์ ตรีรัตน์ (คุณหมอแต๋ม)
แพทย์ผู้ชำนาญด้านผิวพรรณและเลเซอร์
เกียรตินิยมด้านเวชศาสตร์ความงามจาก American Academy of Aesthetic Medicine
ประสบการณ์มากกว่า 20 ปี